Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece / Nakłanianie do przerwania ciąży
O tym, że przerywanie ciąży – inaczej aborcja, poza ściśle określonymi, szczególnymi wypadkami jest w Polsce karalne, wie prawie każdy. W swojej praktyce najczęściej spotykam się jednak nie tyle z zarzutami przerywania ciąży, co zarzutem nakłaniania do tego czynu.
Zgodnie z art. 152 § 2 kodeksu karnego karalne jest zachowanie polegające na udzieleniu kobiecie ciężarnej pomocy w przerwaniu ciąży z naruszeniem przepisów ustawy lub nakłanianie jej do tego.
Kiedy przerwanie ciąży jest dopuszczalne?
Warunki dopuszczalności przerywania ciąży określa Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 roku o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz. U. Nr 17, poz. 78 ze zm.). Zgodnie z jej zapisami przerwania ciąży może dokonać jedynie lekarz i tylko wówczas, gdy:
1. stanowi ona zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej;
2. badanie prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo
3. zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego.
Nakłanianie bądź udzielanie pomocy w przerwaniu ciąży w każdej innej sytuacji niż wymienione powyżej jest działaniem z naruszeniem przepisów ustawy w rozumieniu art. 152 § 2 kk.
Czy kobieta ciężarna ponosi odpowiedzialność za przerwanie ciąży?
Nie – odpowiedzialność karna dotyczy jedynie osób, które ją do tego nakłaniają, bądź udzielają pomocy.
Jaka kara grozi za pomoc lub nakłanianie do przerwania ciąży?
Zgodnie z Art. 152 kodeksu karnego:
1. Kto za zgodą kobiety przerywa jej ciążę z naruszeniem przepisów ustawy, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
2. Tej samej karze podlega, kto udziela kobiecie ciężarnej pomocy w przerwaniu ciąży z naruszeniem przepisów ustawy lub ją do tego nakłania.
3. Kto dopuszcza się czynu określonego w § 1 lub 2, gdy dziecko poczęte osiągnęło zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Uwaga! Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2007 r., sygn. akt V KK 31/07 (LEX nr 340569) „nakłanianie, aby mogło być uznane za podżeganie, nie musi mieć postaci presji psychicznej wywieranej na osobę nakłanianą, ale z uwagi na to, iż znamiona podżegania nie określają w żaden sposób formy nakłaniania, może ono przybierać postać prośby, polecenia, zlecenia, rady, propozycji, sugestii”.
Warto podkreślić, że przestępstwo z art. 152 § 2 k.k. ma charakter formalny, co oznacza, że dla jego popełnienia nie ma znaczenia, czy kobieta przystąpiła do czynności zmierzających do przerwania ciąży, ani nawet czy powstał po jej stronie taki zamiar.